DJV

[het ontwerp van deze site is geoptimaliseerd voor raadpleging op PC/tablet]

P’TiX

P’TiX stap 2

P’TiX stap 3

Essay – Het over het

Verrekt moeilijk (over schaamte)

“De zandsteen was zacht maar niet zo de voegen
(…)
het oker lag slank en geprangd in hard-grijze voegen”

“Speer”, op. cit,. p.11

Niet dadelijk briljante lyriek deze verzen maar het betreft hier wel degelijk de beschrijving van authentieke visuele input. We zullen zien dat het incident waarnaar in de geweigerde tekst ‘Speer’ verwezen wordt, in gans de bundel onderhuids aanwezig is.

Over de feiten zelf, die zich volgens onze bevindingen dienen afgespeeld te hebben in het ouderlijk huis in de vroege jaren ’70 van vorige eeuw, komen we ook in ‘Speer’ bitter weinig te weten. De zandsteen waarvan sprake is de siersteen waarmee de ruimte in de living onder de trap werd dichtgemetseld. De aanwezigheid van een onbenutte leegte, een ‘leemte in het huis’ is elders ook gethematiseerd en de titel ‘Speer’ zelf legt expliciet de link met de facade-architectuur van de Nazi-architect Berthold Konrad Hermann Albert Speer (Mannheim, 19 maart 1905 – Londen, 1 september 1981).

Nu, het wil allerminst pleiten maar het was vermoedelijk heus een Tijl al toen, een prima kotsbak met handige, werkzame spiegels vol roest en nagelende nijd, een kind om te slaan of te mijden.
Het talige kwam uiteraard pas later. Het deed het als kind nog in stilte, spontaan, vrij van gedachten en met enkel de ogen. Het boorde, boorde, doorboorde geduldig het slijm op de verborgen woede.

Weet: de omzet van tranen naar woede vereist in de periodieke werking een perforatie van de lagen onverwerkt leed. Het ‘gaatje’ faciliteert de drainage tot turf die de afvoer verhardt untsoweiter,-
(dit is al te degoutant).

Elkwegs: woede wekt wonderwel woede na zelfs de kleinste perforatie, een gevonden wet die wapen werd in het verweer.

Het kreeg daarvan meer resultaat dan het vroeg:

“… het zwarte gedaver dat duizelen doet
draconische haat die spuwde tot het neerviel als roet
en de vloer van het hart was van schijfjes suikerklont.”

‘Speer’, op. cit,. p.11

Asse en kristalsuiker, ja dat fikt aardig.

Het sloeg zo het aanslaan aan en het vestigde daarbij stevig de waakvlam van de colère maar vooral:  het brullen dat daarop volgde braakte de brand tot ver buiten het gebruikelijke/acceptabele.

Zodanig dat:

“… de vleugels van een vette mot schuren tegen de schedelwand, scheuren scherp de in het zwarte licht verborgen builen open.”

‘Speer’, op. cit,. p.12

Metaforen voor wat men slechts noemen kan in dit geval, gelet op het algemene, generationele bederf, de neerwaartse recursie ‘het van het’, de zogenaamde laddertop zelf, de ontologische infestatie genaamd ‘humaniteit’.

De wereldziel zit immers holografisch helemaal (in weliswaar relatief lage resolutie) vervat in wat wij dan het humane bewustzijn – maar goed dat wisten jullie al. Elkwegs en andermaal immers zo ook heeft helaas onze epigenetische stapelshit in analoog herkenbaar verloop blijkbaar telkens weer oorlogen nodig.

Samenvattend en ten overvloede inclusief verwoord resten er de vele gaten maar de returns qua moment waren groot:

“In de zwarte alomvattendheid
het rode woeden van het leed
zonderde zich af het diepste kille blauw
van de verlossing zoals je dat ook voelen kan
nadien met de tong aan haar/zijn/hun tong”.

‘Speer’, op.cit., p.12

Vergelijk dit bijvoorbeeld met de ‘bloedrode pracht’ in ‘Wachet auf’ , een tekst die wel weerhouden werd:

“Het dreunt in je hoofd en je wil het niet voelen.
Het stolt in je leden tot strepen in ’t heden:
de stem van de nacht is bloedrode pracht.”

‘Wachet auf’, zie: https://www.dirkvekemans.be/2021/01/11/wachet-auf/

Maar om die ‘alomvattendheid’ te kunnen ervaren moet je (andermaal blijkbaar – en zo haakt immers ook in het woordgebruik de herhaling der fouten zelf wetmatig in elkaar: immers de herhaling is hier inderdaad zelf de kankerende fout als namelijk een bevestiging die foutief naar het eigen zijn verwijzend zelf niet meer beschikbaar is om de iteratie intern nog te kunnen beëindigen) een graadje meer creperen dan in de in ‘Speer’ aangehaalde ‘petit mort’.

De vele wonderen van de programmatorische mystiek!

Een ervaring die fataal is meestal voor de jeugd van het kind van de rekening dat dus niet als ‘ongelukkig’ maar als niet-kind eindigt, d. w.z. levenslang het zwarte gat, aka de zachte f-ster van het elzenwoud, een iets dat ik is maar enkel indien echt vereist met dito zin voor verantwoordelijkheid.

Tenslotte en met pittig veel spijt als ware het uiteindelijk in het eigen ‘Het’ een woord van troost, zoals het het zichzelf poogt aan te praten in de subtiele ‘prince’, de ambigue ‘moraal’ op de fabel die ‘Speer’ ons vanuit de vergetelheid poogde mee te geven. Je kan je als een het maar beter naar het harde voegen want wie soelaas zoekt in het drijfzand van de erotiek krijgt te maken met horror van een hogere orde:

“het leven was hard maar niet zo de steen
het oker ligt slank en geprangd in de voegen
(als je krabt aan de steen krijg je zand
dat weerstandsloos glijdt door het vel van de hand).”

‘Speer’, op.cit., p.12

Men begrijpt nu ongetwijfeld al wat beter waarom het steeds als een Heidegger haast zo moeilijk deed: het schaamt zich als het niet-kind dat het altijd gebleven is, dood dat het dit (en al het andere) als kind met zich heeft kunnen laten gebeuren. De schaamte is derhalve een vicieuze cirkel die enkel door de expressie in ‘Speer’ kon worden doorbroken. Het schrijfproces creëert zo een middels omringende vergetelheid afgedwongen ‘biechtstoel’-functie: ‘Speer’ is immers de weggegooide sleutel op het slot dat ‘Het’ in zijn geheel ons (publiek) te lezen geeft.

Men kan zich uiteraard vragen stellen bij het waarom van al dat ‘moeilijke’ in deze tekstuele maneuvers. Komt ‘het’ bij al die oudbakken literaire spielerei ooit wel toe aan de genezing die het zich aanmeet? Verzandt dit alles niet in een bloedeloos intellectualisme?

Anderzijds: heeft u zich zelf ooit al eens proberen dood te schamen? Bepaald makkelijk is dat niet. Hoe dan ook: het kan en zal ons leren.

dv@DJVW

voor HET

P’TIX OUTDOOR

Als het weer het toelaat, zorgt het Viander-domein hier in Tienen voor ‘levende invoer’. Mogelijke overeenkomsten tussen het getoonde en de realiteit berusten geheel op het spreekwoordelijke toeval.

P’TiX vulsel

de
Neue Kathedrale des erotischen Elends
wil onafhankelijk blijven publiceren, zónder subsidie of commerciële sponsors
en dus ook zónder (al dan niet verdoken) exploitatie van gebruikersdata
en geheel vrij van reclame.

steun de NKdeE en de Vrije Lyriek
en koop een Radio Klebnikov CD op BANDCAMP: