Harusmuze #346

凡益之道 與時偕行

De HARUSMUZE is een eigentijds interactief orakelprogramma, het Beginsel van een generatief schrijfprogramma gebaseerd op het Boek der Veranderingen, de I Tjing.
De dagroutine ervan (20 min tot 1-2u praktijk’, 2-20 min leestijd) biedt de gebruiker ook een dagelijks hernieuwde kennismaking aan met de immens rijke denkwereld van de I Tjing

• Lees meer over het Harusmuzeprogramma
• Bekijk alle Harusmuzes
• Harusmuze Doc (oude versie)

hexagram 35 – 晉 (jìn) – “floreren”

JIN (晋) – “Djin” – vooruitgang, vooruitgaan – “Djin de vaart erin”

346 – de waarneming is een open spiraal

input

https://dirkvekemans.be/2018/09/27/harusmuze-102/

commentaar dv@YEd

Voor elke waarneming kan er een andere waarneming gedacht worden die een verband onthult dat in de eerste niet kon waargenomen worden.

ἁρµονίη ἀφανὴς φανερῆς κρείττων is fragment 22B54 in de Dielz-Krantz verzameling. Paul Claes vertaalt het met “onzichtbare gaat zichtbare samenhang te boven” .

Veel van hoe je dat fragment wil begrijpen, hangt blijkens de vertalingen af van hoe je de kwalificatie κρείττων (beter, superieur, meer excellent, sterker,…) van de ‘harmonia’ (de samenhang) gaat lezen.

Je kan je misschien om te beginnen afvragen of er verbanden denkbaar zijn die op enige of dergelijke wijze gekwalificeerd dienen te worden: is de ene vorm van samenhang beter (superieur,…) dan de andere?

Wetenschappelijk zijn we niet (meer) geneigd dat te doen, denk je dan: als we op basis van onze waarnemingen vaststellen dat er een verband is tussen zure regen en de sterfte van bomen gaan we niet snel beweren dat zulk een onthulde samenhang beter is of slechter dan het verband tussen de stijgende temperatuurgemiddelden en de sterfte van bomen.

We merken wel dat ‘onthulde verbanden’ financieel-politieke implicaties kunnen hebben die maakt dat wetenschappers op sommige gebieden meer verbanden willen gaan opsporen dan op andere gebieden: de GeldRuimte stelt ook haar wetten in de wetenschap, de verbanden kunnen ‘gekocht’ worden, hoezeer men ook in alle toonaarden zal ontkennen dat de gepubliceerde onthullingen die ‘waarde’ hebben, dat er ergens krachten zijn die ‘willen’ dat er publicaties gebeuren.

Dat soort ontkenning van het evident zichtbare is inderdaad niet erg wetenschappelijk, men wil vergeten dat elk label een recursie is van de intentie om te labellen, men wil niet (w)eten van de grond van taligheid onder elke wetenschap.
De ‘grond’ van de wetenschap denkt men mathematisch, terwijl net de wiskunde bewezen heeft dat er geen ‘grond’ kan zijn.

Maar is elk gekwalificeerd verband daarom in strijd met de wetenschappelijkheid? Nee toch, want waar zou de wetenschap zijn als er niet voortdurend naar het ‘achterliggende’ verband gezocht werd, naar de ‘ruimere’ samenhang? Zonder bias geen science want de wil tot begrijpen die de wetenschapster drijft is een recursie van de functies van de intelligentie zelf. Of het loonbriefje en dan spreken we van corporate bias.

Interessant is misschien eerder dat elke kwalificatie van een verband, elke poging tot rangorde daarin, meteen de vraag stelt naar de grenzen van de humane kennis, en dus naar het begrip van de oneindigheid daarin. We hebben immers de onomstotelijke ervaring dat elk verklaringsmodel, elk aangetoond verband op een gegeven moment door nieuwe waarnemingen zal worden gekwalificeerd als achterhaald, daar de nieuwe waarneming in het oude model een samenhang onthult dat daarvoor onzichtbaar was gebleven.

Wat daarin, in die ervaring, zichtbaar wordt is dat elk verklaringsmodel naast de verklarende kracht die het aanreikt, meteen ook de weg opent naar nieuwe hypothesen die het uiteindelijk zullen ontkrachten: het feit dat we een model bekijken, maakt dat er een ruimer verband denkbaar wordt.

Dat nu is een fameuze trek van wat wij gemoedelijk onze intelligentie noemen: als we iets denkbaar en vervolgens begrijpelijk kunnen maken, maken we meteen ook het voorheen ondenkbare denkbaar. Daarom nog niet op vruchtbare wijze, maar hoe dan ook : het gebeurt.

En op dergelijke wijze gelezen en opnieuw geformuleerd geeft Herakleitos ons te kennen wat uiteindelijk ondenkbaar is, gewoon omdat het niet bestaat, zoals er au fond nooit echt iets bestaat: ondenkbaar is, namelijk, dat er ooit een buitengrens zou opdoemen aan het denkbare dat reeds gebeurd is als gedachte.

Geef uw commentaar

Uw interpretatie van of commentaar op deze uitspraak van de Harusmuze is erg welkom. Plaats die gewoon als ‘reactie’ onderaan deze post.
Bij validatie wordt uw inzending dan bij de eerstvolgende revisie van dit bestand onder dit kader toegevoegd.

Harusmuze uitspraken bij hexagram 35 – 晉

• 075 – de kale leenman stuurt men wandelen
• 171 – ’t volmaakte heeft geen bewustzijn nodig
• 346 – de waarneming is een open spiraal
• 358 – profeten zijn dom of staatsgevaarlijk
• 363 – de denker denkt het maar het gebeurt niet
• 416 – angst maakt spektakel van de ondergang
• 439 – ‘eeuwig’ is dwaasheid, waanzin of bedrog
• 498 – op of onder, de o is een wonder

de
Neue Kathedrale des erotischen Elends
wil onafhankelijk blijven publiceren, zónder subsidie of commerciële sponsors
en dus ook zónder (al dan niet verdoken) exploitatie van gebruikersdata
en geheel vrij van reclame.

steun de NKdeE en de Vrije Lyriek
en koop een Radio Klebnikov CD op BANDCAMP: