Voorwoord
Meditatie is (net als mindfulness) een enorm ruim begrip omdat de term een grote variëteit aan mogelijke vormen van bewustzijnsoefeningen dekt. We willen hier slechts enkele richtingen aangeven die je al schrijvende kan exploreren.
We baseren ons hierbij, als keuze uit de gigantische hoeveelheid literatuur die hierover bestaat, op de huidige vormen van taoïstische meditatie zoals Eva Wong die beschrijft in haar inleiding op het Taoïsme (zie de pdf in de bibliografische noot). We kozen de teksten van Eva Wong omdat die zich het best leenden tot een uitbreiding naar, of een toepassing op het Meditatief Schrijven.
Meditatief Schrijven is heel erg nieuw en in volle ontwikkeling. Er worden hier paragrafen toegevoegd naarmate we verschillende vormen van meditatie in het Meditatief Schrijven ontdekken. Als u zelf een variant hebt ontwikkeld, contacteer mij dan zodat ik die hier kan vermelden.
Zoals elders al vermeld is er binnen het Meditatief Schrijven geen sprake van echt ‘onderricht’: iedereen wordt door iedereen aangemoedigd om zelf een eigen weg te zoeken in de talloze mogelijkheden. Iedereen leert dus van en aan iedereen.
U zal dan ook merken aan de uitwerking van de voorbeelden dat het navolgen daarvan eerder wordt ontmoedigd. Dat past in een anti-elitaire en radicaal-participatieve visie op creativiteit die eigen is aan de Bewegingsleer van de Neue Kathedrale des erotische Elends, mijn levenswerk.
1. Het innerlijk observeren
Tijdens het schrijven kijken we aandachtig naar het komen en gaan van onze gedachten. Na verloop van tijd herkennen we bepaalde patronen, terugkerende bewegingen in onze gedachten. Omdat onze aandacht in het schrijftempo wordt bezig gehouden is het makkelijker om een zekere afstand tot onze gedachten te creëren. We zien ons schrijven en tegelijkertijd ‘zien’ we ons denken.
De problemen in onze gedachten komen en gaan ook, of we dat nu willen of niet. We beseffen dat onze geest bepaalt hoe of wat we denken. Als onze geest zou zwijgen zouden de problemen verdwijnen.
In een volgende stap, na deze geruststellende observatie, kunnen we proberen onze gedachten stil te leggen. Het schrift met het gestage tempo helpt ons daarbij. We hoeven slechts het tempo van het schrijven te volgen en de gedachten komen tot een stil staan.
Want onze gedachten volgen met hun weerkerende patronen het ritme van het schrijven. Op die manier worden zij vatbaar en beheersbaar.
Als we er zo in slagen om onze gedachten tot staan te brengen, komt er een grote helderheid en ruimte in ons hoofd. We ervaren een vorm van schittering, klaarte.
2. Concentratie op het middelpunt en het onderhouden van het Ene
In de tweede vorm van meditatie die Wong beschrijft gaat de beoefenaar zich concentreren op een middelpunt, een iets dat inwisselbaar lijkt maar toch voornaam. Het gaat daarbij de aandacht losmaken van de (gehechtheid aan de) gebeurtenissen, de omgeving, de gedachten.
Bij de derde vorm van meditatie gaat men op zoek naar middelen om de dualiteit van het zelf en de wereld te ontbinden en een gevoel van eenheid te ervaren
Het woord dat we onophoudelijk schrijven, het verbigram, is geen ‘echt’ woord maar een neologisme ofte maakselwoord: het is speciaal voor dit doeleinde gemaakt, verzonnen. Twee hoedanigheden van een verbigram maken dat ze kunnen worden aangewend voor meditatieve doeleinden in de tweede en derde vorm die Eva Wong beschrijft: er zijn de sonore, auditieve kwaliteiten van het woord, de uitspraak, en er is de achterliggende inhoud die in stappen kan worden uitgewerkt.
2.1. Klank in je hoofd
Om de onophoudelijke stroom van gedachten tot stilstand te dwingen kan men zich op de klank van het uitgesproken verbigram richten als op een middelpunt dat uiteindelijk heel de ruimte van het denken vult.
Als kinderen leren schrijven spreken ze dikwijls in gedachten het op te schrijven woord uit en zo kan je ze zien schrijven al pratende, uiterst langzaam in vertraging en zonder klank uiteraard. Soortgelijk kan je je al schrijvende laten doordringen van de klank van het verbigram dat als een mantra wordt herhaald in je gedachten. De muziek van het verbigram overstemt dan je gedachten, het duwt de omgeving en de gebeurtenissen weg.
Het overheersen van de ene beweging die zich zowel in de visuele perceptie van het schrift , het motorische herhalen van het schrijven als het inwendig verklanken van het woord verderzet, verbindt en ontbindt de dualiteit en verenigt alles in het ene gebeuren waarin ook het zelf verdwijnt. Zo zorgt het voor de gewenste rust en de ruimte in je hoofd.
Merk op dat er hier dus sprake is van een middelpunt dat in beweging is, de herhaalde klank is een rondgang die visueel maar ook als louter beweging de vorm kan aannemen van een spiralen, een inkeer.
2.2. Een inhoudelijk stappenplan
Bij hun ontwerp hebben de vijf verbigrammen van het Neo-Kathedraalse Schoonschrift een richtbetekenis meegekregen, die voldoende vaag is zodat ze individueel kan worden ingevuld door de gebruiker. U kan deze richtbetekenissen die in het Engels zijn opgesteld, terugvinden in het volgende pdf-bestand:
We geven nu twee variaties, voorbeelden van een ‘individuele invulling’ van het eerste verbigram, selesteina, dat helemaal rond het verlangen draait.
2.2.1. De Plezante Leer van de Kathedraal
Een eerste uitwerking is heel erg analytisch, iets voor de nerd in u. Het is in functie van de bewegingsleer van de Neue Kathedrale des erotischen Elends uitgewerkt tot een vervolmakingsprogramma voor de neofiet in het Neo-Kathedraals meditatief Schrijven. Maar het kan uiteraard ook gewoon door leken gebezigd worden want zoals alles in de NKdeE Bewegingsleer is het ook gewoon pure fun. Wat is het nu van een Leer als ’t niet eens plezant is om ze te beklimmen?
Het vertrekt van een uitgesponnen definitie tot een kringloop zodat er zich een waar stappenplan kan ontwikkelen:
selesteina is het verlangen (1) om een punt (2) van afwezigheid (3) te bereiken waarlangs de verlangensproductie kan geleid worden (4) op weg naar een virtueel object (5) van schoonheid (6) zodat het onbestaande (7) een attractiepool (8) kan worden waar het verlangen zichzelf ontmoet (9) en zich kan verderzetten als bekrachtigd verlangen (10) dat verlangt (1)…
10 Stappen, een stap voor elke letter. Nu, afhankelijk van waar we in de constante selesteina-stroom beginnen schrijven kunnen we voor elk van die 10 stappen een modus van het verbigram definiëren:
- het Verlangen s e l e s t e i n a
- het Punt a s e l e s t e i n
- de Afwezigheid n a s e l e s t e i
- de Verlangensgeleiding i n a s e l e s t e
- het Virtuele Object e i n a s e l e s t
- de Schoonheid t e i n a s e l e s
- het Onbestaande s t e i n a s e l e
- de Attractiepool e s t e i n a s e l
- de Ontmoeting l e s t e i n a s e
- de Versmelting e l e s t e i n a s
Het vervolmakingsprogramma van het NKdeE Meditatief Schrijven ( het Orthodoxe MS) bestaat er in dat je minstens tien bladen van elke modus van verbigram moet geschreven hebben waarbij je bij elke modus ook de correcte verklanking reciteert. Zo 1 keer tien bladen van elke modus van een verbigram noemen we een declamatie van het verbigram.
Eens je als NKdeE Neofiet 100 declamaties voltooid hebt (en dus 100x10x10 bladen hebt geschreven mag je ‘soleren’ wat inhoudt dat je naar eigen goeddunken van modus mag veranderen binnen het schrijven van 1 blad. Mocht je tijdens het schrijven ergens de tel kwijt geraken is het aan te raden om gewoon opnieuw te beginnen. De meeste Neofieten bereiken naar verluidt de staat van Verlichting ergens tussen de Schoonheid en het Onbestaande…
2.2.2. De ontbinding het streven naar bevrijding in het gebeuren
Een tweede uitwerking van het selesteina-verbigram vertrekt van deze ‘geopperde’ definitie van het verbigram die wordt aangereikt als basis voor een quasi-filosofische contemplatie:
Deze ‘geopperde’ definitie wordt aan de in de dualiteit van haar denken gevangen beoefenaar van het Meditatief Schrijven meegegeven samen met een raadselachtige opdracht zoals ‘Schrijf het verschil’ , of : ‘Bevrijdt het bestaan uit de nis van het gelijk’.
Al schrijvende moet de beoefenaar dan tot een oplossing zien te komen die zij dan dient te presenteren aan een andere beoefenaar. Deze laatste wordt dan veronderstelt een opmerking te maken in de trant van ‘hm, erg mooi, maar ik merk toch nog enige gehaastheid bij het bereiken van uw conclusies’ of ‘ja, Nastassia Kinski is echt wel knap in Cat People hè, bedankt voor de herinnering’.
Het doel van deze schijnbaar absurde oefening is het bereiken van het inzicht dat het plezier van het schrijven zich in het schrijven bevindt en enkel daar kan worden opgezocht. Enkel het ego van de schrijver staat in de weg van haar genot.
Bibliografische noot
De voorbeelden werden geïnspireerd door het boek over Taoïsme van Eva Wong:
Eva Wong, Taoïsme. Geschiedenis, filosofie en beoefening van een Chinese spirituele traditie, Deventer, uitg. Ankh-Hermes, 1999, ISBN 90 202 81739
U kan de relevante passages over meditatievormen nalezen in dit PDF-extract; zonder de rest van het boek gaat u daar evenwel weinig aan hebben…: EWong_NL
